کد مطلب:3594 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

من هميشه خواستهام برنامهريزي كنم كه هم به عبادت و هم به كار و تلاش و هم به احكام و مسائلي كه حتماً بايد بياموزم، و هم به تفريح برسم و وقتم تلف نشود; لطفاً در اين مورد مرا ياري كنيد و بفرماييد كه برنامه ريزي خوب چگونه است؟

تصميم شما در مورد برنامهريزي بسيار مهم و ضروري است و اساساً كار بيبرنامه يا پيشرفتي ندارد و يا پيشرفت آن بسيار كند و خسته كننده، خواهد بود. در اين مورد مطالعه دربارة اهميت برنامهريزي شما را ياري خواهد كرد تا در اين راه استوارتر قدم برداريد و بر مشكلات آن فايق آييد.

دربارة اهميت نظم شما را به وصيت اميرمؤمنان عليتوجه ميدهم كه در بستر شهادت به امام حسن و امام حسينفرمود: شما را، و تمام فرزندان وخاندانم را و كساني را كه اين وصيّت به آنها ميرسد، به ترس از خدا و نظم در امور زندگي و ايجاد صلح و آشتي در ميانشان سفارش ميكنم... (... بتقويَ الله و نظم أمركم).(نهج البلاغه، نامة شماره 47.)

آنچه مولا در بستر شهادت به عنوان وصيت مطرح فرمود ـ كه بخشي از آن نقل شد ـ جدولي است از اصول ارزشهاي اسلامي و چنان كه به وضوح ديده ميشود، نظم در رأس اين جدول و در كنار تقوا و اتحاد، قرار دارد.

ايشان در جايي ديگري دربارة تقسيم ساعتهاي شبانهروز فرمود: در برنامة زندگي مؤمن، سه زمان مشخص است: زماني كه در نيايش با پروردگارش ميگذرد; زماني را كه در ترميم گذران خويش به سر ميبرد و در تأمين هزينة زندگياش ميكوشد; و زماني كه نفس را با لذات آن در قلمروي كه مشروع و زيباست، تنها و آزاد ميگذارد. خردمندان را نيز نسزد كه جز در يكي از اين سه مورد به صحنه آيند: سامان دادن به زندگي و تلاش اقتصادي; برداشتن گامي در راه معاد; و لذت بردني بيارتكاب گناه(نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتي، حكمت 39، انتشارات مشهور، چ دوم، قم 1379. )

تقسيمبنديهاي ياد شده شما را به سه چيز در برنامهريزي، متناسب با سن و شرايطتان، توجه ميدهد، و برنامه شما را از جهت محتوا پربار ميكند. ولي نكاتي كلي نيز وجود دارد كه رعايت آنها شما را در برنامهريزي موفقتر ميسازد.

برخي از اين نكات عبارتند از:

1. هدف را به طور دقيق در برنامه منظور كنيد; يعني قبل از برنامه ريزي هدف را نزد خود مجسم كنيد و تلاش كنيد از كارهاي فرعي كه حركت شما را به سوي هدف كند ميكند، دوري كنيد.

2. برنامة خود را روي كاغذ بياوريد و بار اضافي را از دوش حافظه برداريد و بدانيد برنامة نوشته شده داراي اثري رواني در تحريك دروني براي انجام كارهايتان است. فعاليتهاي شما به هنگام انجام وظايف روزمره هدف مدارتر ميشود و شما براي تنظيم وظايف روزانه تمايل بيشتري نشان خواهيد داد.

3. برنامة خود را به روز كنيد و بدانيد اگر شما نتوانيد كارهاي روزانه خود را با برنامهريزي كنترل كنيد، هرگز نخواهيد توانست زمانهاي طولانيتر مانند ماه و سال را در برنامهريزيهاي خود جاي دهيد. به خاطر داشته باشيد كه هرچه برنامههاي شما دقيقتر باشد، فرصتهاي بيشتري به سراغ شما خواهد آمد.

4. برنامه ريزي را واقع بينانه انجام دهيد و از اهداف دست نايافتني بپرهيزيد و يا در برنامهريزي با وقت بيشتر و با مشاوره وارد شويد.

5. زمانهايي را براي كارهاي برنامهريزي نشده و غير مترقبه در نظر بگيريد. تجربه نشان داده كه تنها 60% امكان دارد كه برنامهريزي كاملاً مطابق ساعت كاري شما باشد. حوادث پيش بيني نشده عوامل مزاحم، دزدهاي زمان و ديگر نيازمنديها ما را ملزم ميكند زماني را براي كارهاي برنامهريزي نشده آزاد بگذاريم.

7. كارها را الويت بندي كنيد و اهداف مهمتر را در زمانهاي بهتر كه احتمال تخلف كمتر است قرار دهيد.

8. در پايان روز برنامه را چك كرده، تلاش كنيد آن را به واقعيتها نزديك سازيد.(براي آگاهي بيشتر از برنامهريزي صحيح ر.ك: مديريت زمان (چگونه از وقت خود بهتر استفاده كنيم؟)، لوتار، جي، سي ورت، ترجمة منصور توكلنيا، نشر جمال، چ دوم، قم 1380.)